من به انقلاب خودمان که نگاه می کنم، می بینم هنر بزرگ امام این بود که دچار این غفلت نشد؛ اساس کار امام این است. امام اشتباه نکرد که حرفی را که گفته بود و هدفی را که اتخاذ کرده بود، در سایه ی تنبیه و ظاهرسازی های شعارهای دیگران گم کند و فراموش کند.این، اساس کار و موفقیت امام بود که مستقیم به طرف هدف پیش رفت؛ صریح و عریان آن را جلوی چشمش قرار داد و به طرف آن حرکت کرد. متأسفانه این کار را زعمای روحانی و مشروطه نکردند و بر ایشان غفلت ایجاد شد؛ فلذا اختلاف شد. اختلاف که به وجود آمد، آنها تسلط پیدا کردند. وقتی قدرت دست آنها آمد، دیگر کاری نمی شد کرد.

عین همین قضیه را من در قضایای عراق دیدم. در قضایای عراق هم اول علما به طور جدی وارد شدند، بعد تعبیر و توجیه شروع شد: حالا شاید اینها راست بگویند! شاید هدف بدی نداشته باشند!انگلیس ها در آن جا بین مردم عراق شعارهایی را پخش کردند: «جئنا محررین لا مستعمرین!»؛ ما نیامده ایم برای استعمار شما، ما آمده ایم شما را از دست عثمانی ها آزاد کنیم! همین حرفی که حالا آمریکایی ها در این برهه ی اخیر به عراقی ها می گفتند: ما آمده ایم شما را از دست صدام آزاد کنیم، نیامده ایم برای این که بر شما تسلط پیدا کنیم! آن وقت آنها در آن جا از ۱۹۲۰ تا ۱۹۵۸ ظاهراً یا ۵۷، سی وهشت سال عراق را آن چنان فشردند که وقتی انسان این سال های طولانی را نگاه می کند و می خواند، گریه اش می گیرد که اینها در عراق و البته غالباً هم به وسیله ی خود همین عناصر عراقی چه کرده اند: از کشتار مردم، از نهب مردم، از غارت کشور، عقب نگه داشتن کشور و ذلت هایی که بر ملّت عراق تحمیل کردند.
بیانات در دیدار شورای مرکزی و کمیته های علمی همایش صدمین سالگرد مشروط ـ ۹/۲/۸۵

ثمرات شیرین شجره ی طیّبه ی انقلاب
ما ملتی گمنام و دنباله رو سیاست قدرت های بیگانه بودیم؛ ملتی منفعل در مقابل تصمیم گیری دولت های متنفذ بودیم؛ یک روز امریکا، قبل از آن انگلیس، یک روز روس؛ اما این شجره ی طیبه ما را به یکی از اثرگذارترین ملت های عالم و اثرگذارترین کشور و ملّت در این منطقه تبدیل کرد. این، اعتراف دشمنان ماست. ما ملتی بودیم خودباخته و به نیروهای درونی خودمان ناآشنا و بی اعتقاد، و به زرق و برق بیگانگان چشم دوخته و فریفته؛ ولی این شجره طیبه ما را به ملتی با ابتکار، با اعتماد به نفس، با حرف های نو و تازه در زمینه های گوناگون تبدیل کرد.
ثمرات شیرین این شجره ی طیبه، امروز هزاران محقق و پژوهشگر، هزاران عالم و دانشمند، هزاران مغز متفکر و سرانگشت کارآمد در انواع و اقسام عرصه ها و صحنه هاست؛ چه در علوم انسانی، چه در علوم تجربی، چه در مسائل اجتماعی، چه در سیاست و چه در دین. امروز ما کشوری هستیم با جمعیت غالباً جوان، پرانگیزه، باایمان و دارای همه ی شرایط پیشرفت.
ثمرات این شجره ی طیبه در همه جای دنیای اسلام هم قابل مشاهده است؛ مسلمانان جهان بیدار شده اند و هویت اسلامی خودشان را بازیافته اند؛ آنها از مسلمانی خودشان احساس عزّت کرده اند. در کشورهای اسلامی، جوانان، دانشگاهیان، روشنفکران و نخبگان، دلشان مجذوب هدف های اسلامی است و برای آن ارزش قائلند؛ برای آن تلاش می کنند. در دنیای اسلام، ملت هایی از برکت این شجره ی طیبه، هویت حقیقی و هویت ملی و اسلامی خودشان را بازیافته اند و با اینکه در طول سالیان متمادی در پنجه ی قدرت ابرقدرت ها بوده اند، احساس قدرت کرده اند. امروز فلسطین یک نمونه است، عراق یک نمونه است، شمال آفریقا نمونه های متعدی دارد، لبنان یک نمونه است. آرمان، اسلام و استقلال در میان این ملّتهاست و آنها امیدوارانه و پرانگیزه تلاش می کنند. اینها ثمرات همان شجره ی طیبه ای است که این مرد بزرگ، این عبد صالح، با قیام خود و با خصوصیات منحصربه فرد خود توانست غرس کند.
بیانات در مراسم هفدهمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی ( ره ) : ۱۴/۳/۸۵
تحقّق اصل قرآنی نصرت الهی در انقلاب
عامل اصلی پیشرفت امام بزرگوار ما و موفقیت او این است که به یک اصل قرآنی، به یک حقیقت قرآنی، با همه ی وجود، با همه ی دل، ایمان آورد و با همه ی توان در راه آن تلاش و کار کرد. آن اصل قرآنی همان چیزی است که در این آیه ی شریفه ی «ان تنصرواالله ینصرکم و یثبت اقدامکم» و در آیات متعدد دیگر از آن یاد شده و بر آن تأکید شده است: اگر خدا را نصرت کنید، خدا هم شما را نصرت خواهد کرد؛ اگر در راه خدا قدمی بردارید، خداوند متعال هم شما را ده ها و صدها قدم جلو خواهد برد.
این، اصل قرآنی و یک حقیقت است؛ یک قانونی الهی است. نصرت خدا به معنای نصرت دین اوست. دین خدا، فقط طهارت و نجاست نیست، فقط اعمال ظاهری دینی نیست؛ دین خدا یعنی برنامه ی سعادت بشر در دنیا و آخرت. این برنامه همان طور که ضامن رشد و اعتلای معنوی جوامع بشری است، ضامن زنده کردن استعدادهای فکری و رشد دادن به شخصیت و توانایی های آنها هم هست.
دین خدا همچنانی که به معنویت نظر دارد، به زندگی دنیایی انسان هم نظر دارد و برای خوشبختی انسان برنامه دارد. امیرالمؤمنین (علیه الصّلاه والسّلام) در نهج البلاغه، هدف از بعثت نبی مکرم اسلام را این گونه معین می کند: «لیثیروا لهم دفائن العقول»؛ تا گنجینه های خرد را در درون مردم استخراج کند و به فعلیت برساند. در زیارت اربعین سیدالشهداء هم می خوانیم: «لیستنقذ عباده من الجهاله و حیره الضلاله »؛ قیام حسینی برای این است که ابرهای جهل و غفلت را از افق زندگی انسان ها برطرف کند و آنها را عالم کند؛ آنها را به هدایت حقیقی برساند.
نصرت خدای متعال در واقع معنایش این است که در جهت احیای سنّت های الهی قدم برداریم؛ در طبیعت و جامعه اثر بگذاریم؛ در بیدار کردن فطرت ها اثر بگذاریم؛ برای نجات انسان از مجموعه ی عوامل بدبختی و تیره روزی تلاش کنیم. این، نصرت ماست برای دین خدا. امام برای نجات و رهایی کشور و ملّت خود، این حقیقت قرآنی را به کار گرفت و خدا را نصرت کرد؛ قیام و اقدام کرد.
خدای متعال هم او را نصرت کرد و به حرکت او برکت بخشید؛ به یک قدم او صد قدم پاسخ گفت. ما نصرتی را که خودمان درباره ی دین خدا می کنیم – نسبت این را – با نصرتی که خدا می کند، اگر بخواهیم بسنجیم، از نسبت یک به صد و یک به هزار هم بیشتر است. ما یک قدم برمی داریم؛ اما خداوند متعال نصرتش را وقتی شامل حال ما می کند، در حقیقت صد و هزار قدم ما را به جلو می برد. بنابراین، فاصله ی بین نصرت ما و نصرت خدا، بسیار زیاد است.
بیانات در مراسم هفدهمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی ( ره ) : ۱۴/۳/۸۵