احکام مربوط به مجالس مولودي اهل

دروغهایی که در کتاب بزرگان آمده

سؤال:

بعضی از نقل هایی که در مورد عاشوا آمده است و به آنها نسبت دروغ و کذب داده می شود، بعضاً این روضه ها در کتب بزرگان علماء و اعیان آنها ذکر شده است. این مطلب چگونه توجیه پذیر است؟


جواب:

باید بدانیم که:


اولاً: نهایت چیزی که از خبر راست و نقل مؤمن عادل به دست می آید آن است که برای شنونده ظن یا اطمینان حاصل می شود که آن خبر راست است.


ثانیاً: اعتبار و بزرگی مؤلف، دلیل بر اعتبار کتاب نیست. به همین دلیل به مجرد دیدن خبری و حکایتی در کتابی که به عالمی نسبت داده می شود نباید قناعت کرد. چرا که شاید آن کتاب در اوایل سن آن مؤلف نوشته شده باشد. که هنوز به مقام تمییز دادن صحیح از سقیم و ثقه از غیر ثقه نرسیده باشد. در نتیجه احتمال دارد در کتاب آنها اخبار کذب و غیر صادق یا ضعیف آمده باشد، که نمونه هایی از آنها در کتب مختلف می باشد.


ثالثاً: بعضی کتب با این هدف نوشته شده است که تمام اقوال و نظرات در آن ذکر شود تا صحت و سقم آنها را خود خواننده با تحقیق به دست آورد.


رابعاً: خود مؤلف بزرگوار آن مطلب ضعیف را با جزم و یقین بیان نمی کند یا آن مطلب را نسبت به عالم و شخص دیگری می دهد و یا بدون آنکه آن را تأیید جزمی کرده باشد بیان می کند. مثلاً می گوید در قضایای روز عاشورا این حادثه نیز ذکر شده است و امثال آن.