شم و غضب عبارت است از حالت نفسانیه که باعث حرکت روحى حیوانى مى‏شود و هرگاه شدید شد باعث حرکت شدیدى مى‏شود که از آن حرکت حرارتى بیش از حد حاصل مى‏شود و رگ‏هاى گردن باید مى‏کند و نو رعقل خاموش مى‏شود واثر قوه عاقله را ضعیف مى‏کند و بدین جهت موعظه و نصیحت در آدم غضبناک اثرى نمى‏بخشد، بلکه پند و موعظه غضبش را شدیدتر مى‏کند غضب از دید اخلاق اسلامى از مهلکات و آفات خطرناک است و بسا باعث هلاکت همیشگى مى‏شود، لذا پیامبر(ص) فرمودند: که غضب ایمان را فاسد مى‏کند چنان که سرکه عسل را فاسد مى‏کند.(1)
عوامل خشم و غضب:
1- کبر و خودبینى: کسى که خودش را بزرگ و بهتر از دیگران بداند، از انتقاد و نصیحت دیگران عصبانى و غضبناک مى‏شود و توان انتقاد پذیرى و نصیحت را ندارد، لذا از خود خشونت و عکس العمل نشان مى‏دهد که باعث بدزبانى و فحاشى، فریاد کشیدن و بى توجهى به دیگران مى‏شود.
2- حب دنیا: دوست دار دنیا اگر دوستى اش به حدى باشد که خلاف میلى در جهتى از زندگى برایش پیش آید نمى‏تواند خوددارى کند و خشمگین مى‏شود ودر آتش خشم خود مى‏سوزد.
نحوه برخورد با غضب و درمان آن: 1- اساسى‏ترین راه غلبه بر خشم و ستیزه جویى و مصون ماندن از اعمال انتقامى، جهاد با نفس و تزکیه روح است و این امر با تقویت اراده حاصل مى‏شود. رسول اکرم(ص) مى‏فرماید: "اشد کم من ملک نفسه عند الغضب؛ قوى‏ترین شما کسى است که در موقع غضب مالک نفس سرکش خود باشد.
2- نکته مهم دیگر در درمان غضب، مبارزه با اسباب و عوامل خشم و غضب است. امام صادق(ع) فرمود: حواریون عیسى (ع) به آن حضرت گفتند: سخت‏ترین چیزها چیست؟ فرمود: سخت‏ترین چیزها غضب خداوند مى‏باشد. آنان گفتند: با چه چیزى خود را از غضب خدا حفظ کنیم؟ حضرت فرمود: به این که غضب نکنید و بر کسى خشمگین نشوید: آنان گفتند: منشأ غضب چیست؟ فرمود: کبر و خودکامگى و کوچک شمردن مردم.(2)
3- توجه به آثار خشم و غضب در درمان آن مؤثر است، منشأ بسیارى از بیمارى‏هاى جسمى از جمله سرگیجه، سردرد، تنش و پرش اعضا، لکنت زبان، بیمارى‏هاى خون، شکسته، کاهش قدرت دفاعى بدن، ناراحتى‏هاى دستگاه گوارش و بى‏اشتهایى مى‏باشد. از نظر دانشمندان در خشم انواع تغییرات بیوشیمى و فیزیولوژى دیده مى‏شود که به سلسله اعصاب سمپاتیک و غدد فوق کلیوى مربوط است. این تغییرات بدن را مهیاى بحران هایى مى‏سازد،(3) و بر این اساس، در روایات خشم و غضب به عنوان کلید بدى‏ها ذکر شده است. پیامبر اکرم(ص) فرمود: "هنگامى که انسان غضب کند تمام شرور و جودش را در بر مى‏گیرد".(4)
4- براى خاموش شدن آتش خشم باید تغییر وضع و حالت داد. پیامبر اکرم(ص) مى‏فرماید: اگر یکى از شما دچار خشم شد اگر ایستاده است بنشیند و اگر نشسته است بخوابد و اگر خشمش فرو نشست با آب سرد وضو بگیرد یا بدن را شستشو دهد.(5)
امام باقر(ع) فرمود: "اىّ شى‏ء أشد من الغضب؟ ان الرجل لیغضب فیقتل النّفس التى حرّم اللَّه و یقذف المحصنة".(6)
چه چیزى از غضب سخت‏تر است؟ همانا مرد غضب مى‏کند و در اثر آن مرتکب قتل نفس که خدإ؛حرام کرده مى‏شود و زن پاکدامن را متهم مى‏سازد.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
پى نوشت‏ها:
1. نراقى، معراج السعاده، ص 177.
2. وسائل الشیعه، ج 11، ص 289.
3. فلسفى، اخلاق، ج 2، ص 312، به نقل از روانشناسى اجتماعى، ج 1، ص 91.
4. میزان الحکمة، ح 7، ص 234.
5. محجةالبیضاء، ج 5، ص 307.
6. جامع السعادات، چاپ نجف، ج 1، ص‏288، اصول کافى، ج 2، ص 303.


نظر خود را اضافه کنید.

0
شرایط و قوانین.
  • هیچ نظری یافت نشد

زیارت عاشورا

 پایگاه تخصصی امام حسین علیه السلام به طور اختصاصی به موضوعات مرتبط با امام سوم شیعیان، حضرت سید الشهدا علیه السلام می پردازد و معرفی جهانی آن حضرت و دفاع از مکتب ایشان را به عنوان هدف خود قرار داده است.

تماس با موسسه جهانی کربلا : 692979-91-021

شبکه های اجتماعی

 

 

Template Design:Dima Group

با عضویت در کانال تلگرام سایت جهانی کربلا از آخرین مطالب باخبر شوید .عضویت در کانال تلگرام