پيامبر خدا(ص) فرمودند: «هر يك از شما كه [به گونهاي] سرپرست است، دربارة زيردستش بازخواست ميشود … مرد، سرپرستِ خانوادة خويش است و دربارة آنها از او بازخواست ميشود. زن نيز سرپرست خانة شوهر خود و فرزندان اوست و دربارة آنها از او سؤال خواهد شد.»
1
اين كتاب، نياز پژوهشگران مسائل خانواده را به منابع اسلامي تأمين مينمايد و همة خانوادهها، به ويژه جوانان، براي رسيدن به زندگي همراه با آرامش، ميتوانند از آن بهرهمند شوند.
بيترديد، مطالعة اين كتاب و برنامهريزي و فرهنگسازي بر پاية معارف نوراني آن، موجب افزايش آمار ازدواج، تحكيم نهاد خانواده و كاهش ميزان طلاق خواهد بود.
در اين كتاب با بهرهگيري از سخنان پيامبر خدا(ص) و خاندان آن بزرگوار(ع)، موضوعات زير بررسي شده و در سه بخش به اين شرح سامان يافته است:
1. تشكيل خانواده؛ 2. عوامل تحكيم خانواده؛ 3. آسيبهاي خانواده.
ما در اينجا به گزيدهاي از آنها اشاره ميكنيم:
الف. تشويق به پاسداشت حقوق خانواده
پيامبر خدا(ص) فرمودند: «هر يك از شما كه [به گونهاي] سرپرست است، دربارة زيردستش بازخواست ميشود … مرد، سرپرستِ خانوادة خويش است و دربارة آنها از او بازخواست ميشود. زن نيز سرپرست خانة شوهر خود و فرزندان اوست و دربارة آنها از او سؤال خواهد شد.»1
ب. نهي از پايمال كردن حقوق خانواده
در «الكافي» به نقل از جابر بن عبدالله انصاري از پيامبر اكرم(ص) آمده كه ايشان فرمودند: «آيا شما را از بدترين مردانتان خبر ندهم؟» گفتيم: بله، اي پيامبر خدا!
فرمودند: «بدترين مردان شما كساني هستند كه به مردم، پيوسته تهمت ميزنند، گستاخند، تنها خورند، دست بخشنده ندارند، بندة خود را ميزنند و خانوادهشان را [براي تأمين معاش] محتاج ديگران ميكنند.»
ج. حقوق دو جانبة زن و شوهر
پيامبر اكرم(ص) فرمودند: «آگاه باشيد كه شما را بر زنانتان حقّي است و زنانتان را بر شما حقّي. پس حقّ شما بر زنانتان اين است كه كساني را كه خوش نميداريد، بر فرش شما راه ندهند و به كساني كه خوش نميداريد، اجازة ورود به خانههايتان ندهند و حقّ آنان بر شما اين است كه جامه و خوراك نيكو برايشان تهيه كنيد.»2
د. حقوق زن بر شوهر
امام زين العابدين(ع) در رسالة خود معروف به «رسالة حقوق» فرمودند: «حقّ زنت، اين است كه بداني خداوند او را ماية آرامش و همدلي تو قرار داده است. پس بايد بداني كه اين، لطف و نعمتي است كه از سوي خداي به تو تا اينكه او را گرامي بداري و با وي نرمخو باشي هرچند حقّ تو بر او، واجبتر است. پس حقّ او بر تو اين است كه با وي مهربان باشي؛ زيرا او اسير دست توست. بايد او را خوراك و پوشاك بدهي و هرگاه ناداني كرد، از او درگذري.»3
ه . حقوق شوهر بر همسرش
پيامبر خدا(ص) در خبر حَولاء فرمودند: «اي حولاء! مرد را بر همسرش اين حق است كه ملازم خانهاش باشد و به او محبّت، عشق و شفقّت بورزد؛ از به خشم آوردن او دوري كند و در پي به دست آوردن خشنودي او باشد؛ به عهد و وعدهاش با او وفا كند. از عصبانيت او بپرهيزد؛ كسي را در فرزندانش با وي شريك نگرداند؛ به او اهانت نكند و رنجش ندهد….
پس اگر اين كارها را انجام دهد، در روز قيامت دوشيزهاي ماهروي ميشود. پس چنانچه شوهرش مردي مؤمن و درستكار بوده، همسر او ميشود و اگر مؤمن نبوده، مردي از شهيدان او را به همسري ميگيرد و [ديگر حق، اين است كه] در غياب شوهرت خود را معطّر نساز.»4
و. پاداش فرمانبرداري زن از شوهر
رسول الله(ص) فرمودند: «هرگاه زن، پروردگارش را بشناسد و به او و پيامبرش ايمان بياورد و به برتري خاندان پيامبرش معتقد باشد و پنج نوبت نماز بخواند و ماه رمضان را روزه بگيرد و دامنش را [از گناهان] حفظ كند و از شوهرش فرمان ببرد، از هر در بهشت كه خواست، وارد ميشود.»5/ماهنامه موعود ویژه نامه حقوق، شماره 121
پينوشتها:
1. صحيح بخاري، ج 2، ص 901، ح 2416؛ صحيح مسلم، ج 3، ص1459،ح 20.
2. سنن ترمذي، ج 3، ص 467، ح 1163؛ ج 5، ص 274، ح 3087.
3. من لايحضره الفقيه، ج 2، ص 621، ح 3214؛ الخصال، ص 567، ح 1.
4. مستدرك الوسائل، ج 14، ص 244، ح 16604.
5. دعائم الاسلام، ج 2، ص 216، ح 799؛ الكافي، ج 5، ص 555، ح 3.
نظر خود را اضافه کنید.